Tegen ontgrinding Graetheide

Zo hebben we samen met een aantal andere fracties een motie ingediend om klip en klaar uit te spreken dat de raad –als vertegenwoordiging van onze inwoners– tegen ontgrinding op de Graetheide is. De impact op de omgeving (15 jaar lang!) voor inwoners en voor de natuur zou namelijk enorm zijn. 

Impuls voor de natuur van de Schwienswei

Ook dienden we een motie mee in om de natuur van de Schwienswei een extra impuls te geven. Deze werd aangenomen. 

“Limburg gezond vooruit”

Onze motie “Limburg gezond vooruit” werd met een ruime meerderheid aangenomen. De inwoners van Limburg zijn wat hoger dan gemiddeld vergrijsd en ongezonder. Met deze motie riepen we op tot het vormen van een stevige Zorg- en Gezondheidscoalitie door heel Limburg. Voor onze wijken zoals Geleen-Zuid, Sanderbout, Lindenheuvel en Stadbroek is dit een belangrijke stap vooruit.

Een overzicht van alle moties en amendementen is hier te raadplegen. 

Lees hieronder de gehele bijdrage van fractievoorzitter Paul Kubben in de raadsvergadering.

Spreektekst eerste termijn 12 november:

De GroenLinks-PvdA fractie blijft doorlopend aandacht vragen voor het socialer en groener maken van Sittard-Geleen. Inmiddels alweer zo’n drie jaar geleden hebben we met veel inwoners, organisaties en bedrijven gewerkt aan de toekomstvisie voor onze gemeente. Hoe willen we dat Sittard-Geleen eruit ziet in 2030 en wat moeten we dan doen om daar te komen? Vier veerkrachten zijn daarin centraal komen te staan. Deze vier veerkrachten komen vanaf nu ook jaarlijks weer terug in de begroting.

Balans in deze veerkrachten is voor GroenLinks-PvdA van groot belang. En als we dan kijken naar de begroting voor 2025, die we vandaag en morgen bespreken, dan zien wij dat Economie meer aandacht krijgt dan Sociaal enerzijds en Groen/Natuurontwikkeling anderzijds. Ja, er gaat veel geld om in het sociaal domein, maar dat zijn veelal wettelijke taken. Wij doelen als fractie op de inzet van aandacht en middelen waar wij, hier in deze gemeenteraad en het college als het dagelijks bestuur, ook daadwerkelijk op kunnen sturen. En daar zie je die disbalans ontstaan. Onze inzet bij deze begrotingsbehandeling is erop gericht een bijdrage te leveren aan het verbeteren van deze balans.

In ronde zijn we al uitgebreid ingegaan op deze balans. We stellen nu een gemeentelijke bijdrage voor de inzet om meer congressen naar Limburg en dus ook Sittard-Geleen te halen niet ter discussie. We stellen wel de post waaruit het college dit wil financieren ter discussie. Om die reden dienen we samen met de fractie PIT en de fractie Stadspartij een amendement. De raad zou een dergelijk zwakke onderbouwing om dit uit de post “Robuust” te financieren, niet moeten accepteren. Het kan en mag geen snoeppot worden.

In de ronde hebben we al aangegeven welke goede stappen het college heeft gezet. Om te beginnen ligt er een sluitende begroting, ondanks dat het financieel niet makkelijk is en de wind vanuit Den Haag niet meezit. Qua opzet en presentatie van de begroting zelf worden ook sprongen gemaakt. Wij blijven dat met interesse volgen en onze bijdrage leveren.

Deze week vindt de Nationale Klimaatweek plaats; goed om te zien dat onze gemeente daar actief aandacht aan besteedt. En ook goed om te zien dat de gemeente nadrukkelijk communiceert dat dit niet tot een week beperkt moet blijven. Met stichting De Rollen is de komende dagen aandacht voor een klimaatspel. Educatie is van groot belang en daarmee zijn we meteen bij het eerste amendement dat we mee indienen. Samen met GOB, Stadspartij en d66 maken we ons sterk voor meer aandacht voor natuur- en milieueducatie. Verder is er zaterdag 16 november een mooie actie: maar liefst 1.000 bomen zijn er beschikbaar voor onze inwoners. Mocht er iemand naar deze raadsvergadering meekijken vanuit huis: zaterdag 16 november kun je gratis een boompje voor in de tuin afhalen!

Uiteraard zijn er ook wat onze fractie betreft nog genoeg extra stappen die gezet kunnen worden.

Eind oktober hebben acht samenwerkende natuurorganisaties een persbericht gestuurd over hun reactie op de concept Omgevingsvisie. Met een heel helder signaal: er is in Sittard-Geleen veel aandacht voor economie en industrie, en relatief minder voor sociale en ecologische veerkracht. Een oproep die ons uit het hart is gegrepen. In de ronde heb ik namens de GroenLinks-PvdA fractie al aangegeven waar we in het komende half jaar op zullen focussen. Ik noem bewust een half jaar, omdat niet alleen de begroting die we nu behandelen een belangrijk ijkmoment is, maar voor natuurontwikkeling is de Omgevingsvisie die we in het eerste kwartaal van 2025 gaan behandelen nog veel belangrijker.

Schwienswei / ESCS, Lexhy, ontgrinding Graetheide en Yard E, de strook tussen VDL Nedcar en Nieuwstadt. Vier belangrijke stukken groen in onze gemeente, waar we volgens onze fractie vol moeten zetten op natuurontwikkeling. Over het beoogde vakantiepark tegen de Schweinswei aan is in de ronde van 22 juni 2023 is het volgende aangegeven door de wethouder: “Een ecologisch onderzoek beslaat een paar seizoenen, zodat er dit jaar geen besluitvorming kan plaatsvinden. Als de resultaten van het onderzoek bekend zijn, komt het college in januari/februari naar de raad met een voorstel.” Let goed op: daarmee doelde het college op begin dit jaar, 2024 dus. Inmiddels hebben we begrepen dat we pas begin 2025 er verder over gaan praten. Kan het college aangeven waarom we al weer een jaar verder zijn en er nog steeds geen duidelijkheid is? En nog veel belangrijker voor onze fractie: kan het college toezeggen dat wij als raad dat rapport met het ecologisch onderzoek ter inzage krijgen? De motie gob dienen we mee in, om tot kwaliteitsimpuls voor de Schwienswei te komen.

De ontwikkelingen op de Graetheide en de Lexhy (het gebied aan de rechterkant van de Urmonderbaan vanuit onze gemeente bezien richting Urmond) hebben onze volle aandacht. Zowel de ontgrinding, als een grote transformator in verband met de energietransitie als de eventuele uitbreiding van de Brightlands Campus op de Lexhy: voor ons staat voorop dat we in Sittard-Geleen maar 5% groen kennen, en dat dat percentage juist omhoog moet. Ten aanzien van de beoogde ontgrinding is onze fractie duidelijk: daar zijn we tegen. Om die reden dient Jos Janssen vanuit onze fractie samen met het CDA een motie in om ons daar als gemeente klip en klaar tegen uit te spreken.

Wij blijven ons inzetten voor een sociaal Sittard-Geleen.

Achterstanden ontstaan vaak al vanaf geboorte en de zwangerschap. Voorbeelden van deze achterstanden zien we bij vroeggeboorte, schoolachterstanden, laaggeletterdheid, en armoede. Dit wordt ook in Sittard-Geleen van generatie op generatie overgedragen. Niet op eenzelfde schaal als in Parkstad, maar het mechanisme kennen ook wij helaas wel degelijk. Niet voor niets investeren veel Limburgse gemeenten, waaronder de onze, samen met de Provincie Limburg al jaren in het doorbreken van deze negatieve spiraal.

Het gaat er niet om deze inspanningen te bestempelen als onvoldoende of te weinig; integendeel zelfs. Wel willen wij er graag nog iets aan toevoegen. In de Provincie Limburg is de begroting een kleine twee weken geleden besproken en Provinciale Staten hebben een motie aangenomen getiteld “Limburg gezond vooruit”. Juist als Sittard-Geleen, waar vanaf 2030 volgens de huidige plannen een volwaardig Zuyderland blijft bestaan, is het van belang om over de gemeentegrenzen te kijken en solidair te zijn. Het meedoen met een Limburgse Zorg- en Gezondheidscoalitie is zowel voor onze inwoners van toegevoegde waarde, maar ook net zo breder in de regio, met name Parkstad. Om die reden dienen we samen met D66 een motie in om aan die coalitie deel te nemen als Sittard-Geleen, om daarmee vooral financieringskansen in Den Haag en Brussel verder te onderzoeken.

Een tweede punt waar we bij stil willen staan, is de communicatie over de mogelijkheden voor mantelzorgwoningen. Nog maar enkele weken geleden is hier in de raad het GroenLinks-PvdA initiatiefvoorstel van Annelies Wielders aangenomen over premantelzorgwoningen. In dat proces hebben we ook al aandacht gevraagd voor goede en duidelijke communicatie richting inwoners. Dat doen we nu ook voor de mantelzorgwoningen. Het is namelijk te onduidelijk. Tik bijvoorbeeld in de zoekbalk op de website van de gemeente eens het woord ‘mantelzorg’ in. Indien je over het mantelzorgwonen meer wil weten, kun je eigen alleen de pdf met de gehele woonvisie raadplegen. Dat is natuurlijk niet hoe we het moeten willen. Graag een toezegging van het college dat de vindbaarheid van informatie op de gemeentelijke website over zowel de premantelzorgwoningen als de mantelzorgwoningen op korte termijn wordt verbeterd.

Dan een derde punt dat we als GroenLinks-PvdA willen bespreken als het gaat om het thema Sociaal: het verbeteren van de algemene gezondheid van onze inwoners, dat gaat met kleine stapjes. Hoe meer verschillende soorten activiteiten, hoe hoger het uiteindelijk rendement. Onze fractie is er van overtuigd dat de openbare ruimte niet gebruikt zou mogen worden om rotzooi aan te prijzen die ofwel schadelijk is voor de volksgezondheid, ofwel dierenwelzijn in het gedrang brengt, ofwel milieuschade oplevert. Om die reden zouden wij het liefst een verbod zien op reclame-uitingen voor ongezonde of milieubelastende producten in gemeentelijke ruimtes, bushokjes en publieke sportfaciliteiten. Daartoe roepen wij met onze motie op.

Tot slot voor wat betreft het verbeteren van de balans in de begroting tussen de sociale veerkracht enerzijds en met name de economische anderzijds: GroenLinks-PvdA wil graag het kwijtscheldings-beleid graag naar 120% van het bijstandsniveau brengen. Weliswaar wordt de eerder besloten lastenverhoging ook in deze Programmabegroting niet doorgevoerd, maar de OZB-opbrengst moet wel met 3,45% geïndexeerd worden. De facto toch een verhoging van de lokale lasten. Een deel van onze inwoners kan dat gelukkig dragen. Maar het bijstandsniveau is bij lange niet mee gestegen met de inflatie in de afgelopen jaren. De energierekening zal naar alle waarschijnlijkheid ook blijven stijgen. De betaalbaarheid van het dagelijks leven komt voor een groep inwoners steeds meer in het gedrang. Daarom dienen we een amendement in om de kwijtscheldingsnorm voor lokale lasten van 100% bijstandsniveau naar 120% bijstandsniveau te brengen. Fractie Stadspartij dient deze motie mee in, hopelijk kan dit op brede steun in de raad rekenen.